صَفحِه‌کلید یا کیبورد (به انگلیسی: Keyboard):
یه دستگاه جانبی و ورودی است که به کاربر اجازه تایپ می دهد.
بر روی بدنه اصلی آن تمامی حروف الفبا ، ارقام صفر تا ۹ و برخی کاراکترهای نشانه گذاری خاص نظیر علائم نقل قول ، کاما ، نقطه ،علامت تعجب و … تعبیه شده است.
بسته به نحوه قرارگیری این ارقام ، حروف و نشانه ها در کنار یکدیگر ، طرح بندی ها ی مختلفی بوجود می آید.
روش های مختلفی برای چینش دکمه های کیبورد وجود دارد که بسته به طراحی استفاده شده تایپ را راحت تر و سریع تر می کنند.
. کیبورد کامپیوتر اصلی IBM در سال ۱۹۸۱ = ۸۳ کلید
. کیبورد کامپیوتر به‌روزرسانی‌شده IBM در سال ۱۹۸۴ = ۸۴ کلید
. کیبورد AT = 84 کلید
. کیبورد ویندوز = ۱۰۴ کلید
. کیبورد اپل با بخش اعداد روی کیبرد = ۱۰۹ کلید
. کیبورد بی‌سیم اپل = ۷۸ کلید
. کیبورد لپ‌تاپ‌های MacBook Air شرکت اپل = ۷۸ کلید
انواع طراحی دکمه های کیبورد
طرح QWERTY Keyboard
این طرح بندی که در سال ۱۸۷۸ توسط کریستوفر شولز(مخترع ماشین تحریر در سال ۱۸۶۸) ایجاد شد ، به دلیل ارزان بودن ، راحتی استفاده و همچنین مشکلات استفاده از طرح بندی های جدید، تا به امروز ،رسمی ترین و پراستفاده ترین طرح صفحه کلید به شمار می رود.
علت نامگذاری:
نزدیکی کلیدهای Q,W,E,R,T,Y در ردیف بالایی صفحه کلید می است.
طرح Dvorak:
این صفحه کلید ساده در سال ۱۹۳۶ توسط دکتر اوت دوراک و برادرش دکتر ویلیام طراحی شد. از زمان طراحی تا به امروز چندین اصلاحیه روی آن صورت گرفته.
طرفداران این طراحی ادعا دارند که این طرح نیاز به حرکت انگشت کمتری دارد و خطاها را نسبت به صفحه کلید استاندارد QWERTY کاهش می دهد.
که باعث می شود تایپ سریع تر باشد و در عین حال آسیب های ناشی از تایپ را کاهش می دهد.
طبق تحقیقات دست هر تاپیست بر روی صفحه کلید QWERTY به طور متوسط روزانه ۳۲ کیلومتر حرکت می کند. ولی این میزان در صفحه کلیدهای دوراک حدود یک و نیم کیلومتر است.
- البته این ادعا بحث برانگیز است.
طرح Colemak
این طرح بندی برای الفبای لاتین استفاده میشه و توسط شای کولمن در سال ۲۰۰۶ ساخته و نامگذاری شده است.
هدف این طرح تایپ کردن کار آمدتر و راحت تر با قرار دادن واژگان مکرر تحت قوی ترین انگشتان است. بسیاری از سیستم عامل های مدرن مانند سیستم عامل مک، لینوکس، اندروید، سیستم عامل Chrome و BSD به طور پیش فرض از طرح Colemak پشتیبانی می کنند.
مزیت:
چینش حروف در Colemak طوری طراحی شده که آسیب کمتری به مچ دست می رساند.
تفاوت با QWERT:
تغییر موقعیت ۱۷ کلید را داشته در حالی که بسیاری از نویسه های غیر الفبا و بسیاری از میانبر های صفحه کلید محبوب در همان موقعیت ها قرار دارند.
به طور کلی یادگیری کارکرد با کیبورد نوع Colemak برای کاربرانی که با کیبورد نوع پایه کار کرده اند، از نوع Dvorak آسان تر است.
انواع کیبورد از نظر تعداد کلیدها و سایز آن‌ها
به صورت کلی کیبورد کامپیوتر شامل ۱۰۲ تا ۱۰۴ کلید است که این تعداد به عنوان یک استاندارد جهانی است.
برخی از کیبوردها، تعداد کلید های کمتری داردند و برخی بیشتر. با توجه به تعداد کلید به چند دسته تقسیمم می شود.
.صفحه کلید کامل
۱۰۴ تا ۱۰۸ دکمه دارند.
قسمت‌های حروف، اعداد، دکمه‌های ناوبری (Home یا End)، فلِش‌ها، دکمه‌های عملکردی (F1- F12) و همچنین کلیدهای اصلاح‌کننده (Ctrl وShift) را نیز دارد.
.صفحه کلید تنکیلس
کیبوردهای ۸۰ درصدی آن‌هایی هستند که ۸۳ دکمه دارند و به عنوان تنکیلس (Tenkeyless) نیز شناخته می‌شوند. این کیبوردها فاقد کلید اعداد در سمت راست هستند.
· صفحه کلید کامپکت
کیبوردهای ۶۰ درصدی یا همان کیبوردهای کامپکت یا فشرده. که نه دکمه‌های فلش را دارند و نه هیچ دکمه‌ی عملیاتی (دکمه‌های F که در بالای کیبوردهای معمولی وجود دارد) در آن‌ها هست.
انواع صفحه کلید از نظر نوع اتصال
صفحه کلیدها با توجه به نوع اتصال، در دو دسته بی سیم و با سیم تقسیم‌بندی می‌شوند.
مدل‌های با سیم:
با استفاده از یک کابل به پورت وصل می شوند .
مدل های بی سیم:
کیبورد بی سیم با استفاده از یک بلوتوث یا دانگل، به کامپیوتر متصل می شود.
انرژی این نوع از کیبوردها، با استفاده از باتری تامین می‌شود.
*در زمان خرید کیبورد بی سیم، باید دقت داشته باشید که نوع اتصال آن به کامپیوتر به چه شکل است.
انواع کیبورد از نظر استاندارد طراحی
کیبورد ساده
کیبورد مالتی مدیا
. این کیبورد شامل کلید های میانبری می باشد که کاربران در هنگام پخش مالتی مدیا می توانند از آن استفاده کنند.
اصولا کلیدهای میانبر استفاده شده در این کیبوردها شامل دکمه مکث کردن ، توقف کردن ، اجرا کردن ، پرش به ترک قبل و بعد و تنظیم صدا می باشد.
کیبورد ارگونومی
. کیبوردهای ارگونومیک برای این طراحی و ساخته شده‌اند که بعد از یک روز کاری طولانی، مچ و دست‌های شما کمترین فشار و خستگی را متحمل شده باشند.
کلیدهای این نوع کیبورد بر خلاف کیبوردهای عادی که به صورت ردیفی طراحی شده‌اند، طوری چیده شده‌اند که حرف V انگلیسی را تشکیل می‌دهند. این نوع چینش حرکت انگشتان را به حداقل می‌رساند و مانع کشیدگی عضلات انگشتان حین تایپ کردن می‌شود. تنها مشکل کیبورد ارگونومیک، قیمت بالای آن است.
کیبورد گیمینگ
. کیبوردهای Gaming، چندرسانه‌ای و قابل‌برنامه‌ریزی معمولا بین ۱۱۰ تا ۱۱۵ کلید دارند. تعداد دقیق این کلیدها بستگی به نیازهای مخاطبان دارد. بعضی از کیبوردها که توانایی کنترل دیسک نوری یا بخش‌های دیگر کامپیوتر را به عهده دارند، معمولا کلیدهای بیشتری دارند.
نکات مهم برای خرید کیبورد
کیفیت ساخت کیبورد
طراحی کیبورد(ارگونومیک)
اگر شرایط کاری تون جوری است که مدت زمان زیادی مشغول تایپ کردن باشید، بهتر است کیبوردی بخرید که از نظر طراحی و ارگونومی ویژگی‌های قابل قبولی داشته باشد.
جنس و ارتفاع دکمه‌ها را حتما بررسی کنید
نوع اتصال کیبورد
. بی سیم
. با سیم
بک لایت ( نور پس زمینه )
قیمت کیبورد
. قیمت کیبورد باید با کیفیت و دیگر ویژگی ها همخوانی داشته باشد. بهتر است قیمت را از طریق اینترنت و سایت های مختلف نیز چک کنید.
آیا تهیه کیبورد بلوتوثی هزینه اضافی است؟
کیبورد بلوتوثی مزایای بسیاری می‌تواند برای شما داشته باشد و یکی از مهم‌ترین آن‌ها عدم اشغال کردن یکی از پورت‌های USB لپتاپ یا کامپیوتر شماست. همچنین می‌توانید با یک کیبورد بلوتوثی به تلفن همراه یا تبلیت خود نیز متصل شوید و روی آن‌ها تایپ کنید؛ تهیه کیبورد بلوتوثی به شرطی که از قابلیت های آن استفاده کنید به صرفه است.
کیبوردهای امروزی چه تعداد کلید تابعی (function keys) دارند؟
امروزه بیشتر کیبوردها ۱۲ کلید اختصاصی برای این کار دارند که این کلیدها از F1 تا F12 نامگذاری می‌شوند. بعضی از کامپیوترهای خاص ۲۴ کلید تابعی دارند که از F1 تا F24 ادامه پیدا می‌کنند.
چرا باید از نوع کیبورد مناسب برای هرکاری استفاده کرد؟
هر نوع از کیبورد قابلیت‌هایی را به کاربر ارائه می‌دهد که برای کاربری درنظر گرفته شده برای کیبورد مناسب باشد و عملکرد شما را افزایش دهد؛ بنابراین استفاده از هر نوع کیبوردی با توجه به امکان پذیر بودن آن دلیل بر درست بودن آن نیست.
*شرکت Microsoft و Logitech از محبوب ترین سازندگان دستگاه های Keyboard در جهان میباشند.